Որոշեցի գնալ դստերս տեսնելու, հասնելով տան մոտ դուռը թակեցի․ Այն բացեց փեսաս, այն էլ հագին միայն ներքնազգեստով․․․
Նա զարմացած ու հարցրեց ինձ։
— Ինչո՞ւ այսօր աշխատանքի չես, այսօր չորեքշաբթի է, — հարցրեցի ես։
— Ես չեմ աշխատում, — գռմռալով պատասխանեց նա։
— Որքա՞ն ժամանակ։ Ինչո՞ւ երբեք ինձ դա չես ասել։
— Երկու տարի։
Այդ պահին ես բացահայտեցի, որ վերջին երկու տարիների ընթացքում իմ փեսան ու աղջիկս ապրում էին իմ հաշվին։ Ես կատաղած էի և գնացի որդուս մոտ, որտեղ նա բացահայտեց ցնցող ճշմարտությունը աղջկաս ընտանեկան իրավիճակի մասին։
Ես ու ամուսինս միասին ապրել ենք գրեթե քսան տարի՝ մեծացնելով մեր երկու երեխաներին։ Կարծում էի, որ մեզ պայծառ ապագա է սպասվում։Բայց մի օր ամեն ինչ մեկ ակնթարթում փլուզվեց. ամուսինս դավաճանեց ինձ՝ իմ լավագույն ընկերուհու հետ։
Բաժանությունն ամեն ինչ փոխեց։ Որդիս համալսարանում էր, աղջիկս նոր էր սկսել ուսումը, և ես մնացի առանց որևէ ֆինանսակ ան աջակցության։Ոտքի կանգնելու համար ստիպված եղա աշխատել արտերկրում։ Դա մեծ փորձություն էր. օտար երկիր, լեզու, որը չգիտեի, աշխատանք, որը երբեք չէի արել։ Բայց այլ ընտրություն չունեի։
Մի ընկերուհու օգնությամբ ես գտա աշխատանք՝ որպես խնամակալ երկու տարեց մարդկանց մոտ։ Ամեն ամիս ես երեխաներիս ուղ արկում էի 500 եվրո՝ հուսալով, որ նրանք կարող են կայունանալ։Մի քանի տարի անց իրավիճակը սկսեց բարելավվել։ Որդիս կարող ացավ տուն կառուցել։ Ես նաև աղջկաս ու փեսայիս փող տվեցի, որպեսզի իրենց փոքր բնակարանը փոխարինեն ավելի մեծով և վերանորոգեն այն։
Ես երբեք արձակուրդ չեմ վերցրել, երբեք դադար չեմ տվել ինքս ինձ, ապրում էի միայն երեխաներիս համար և գումար էի խնայողու թյան համար դնում։
Բայց մի օր հասկացա, որ այլևս չեմ կարող այսպես շարունակել։ Այս բոլոր տարիների ընթացքում ես ապրել էի միայն երեխաներիս համար՝ մոռանալով մտածել իմ մասին։ Եվ հետո ես հանդիպեցի մի տղամարդու՝ համացանցում։
Նա առաջարկեց միասին ապրել, վարձով տալ իմ բնակարանը և դադարեցնել այդքան շատ աշխատելը։ Եվ ես որոշում կայացրի։
Երբ վերադարձա տուն, որոշեցի այցելել աղջկաս։ Անհամբեր սպասում էի տեսնել իմ մեկամյա թոռնիկին։ Սակայն, երբ հասա, դուռը բացեց իմ փեսան՝ ներքնազգեստով և ակնհայտորեն զարմացած։
— Ինչո՞ւ այսօր աշխատանքի չես, այսօր չորեքշաբթի է, — հարցրեցի ես։
— Ես չեմ աշխատում, — նյարդայնացած պատասխանեց նա։
— Որքա՞ն ժամանակ։ Ինչո՞ւ երբեք ինձ դա չես ասել։
— Երկու տարի։
Ես նրան ապշած նայեցի. ինչպե՞ս էր հնարավոր երկու տարի պարզապես տանը մնալ։ Աղջիկս, ով մայրության արձակուրդում էր, հանգիստ նստած էր երեխայի հետ։ Նրանց նորաոճ բնակարանը, նոր կենցաղային տեխնիկայով, ակնհայտորեն ցույց էր տալիս, որ նրանք չէին ապրում միայն մեկ աշխատավարձով։
Եվ այդ պահին ես հասկացա. նրանք ապրում էին իմ հաշվին։Հիասթափված ես գնացի որդուս մոտ։ Նա ջերմորեն ընդունեց ինձ, իսկ նրա կինը ընթրիք պատրաստեց։ Հետո որդիս անկեղծորեն ասաց․
— Մա՛մ, քույրս ու նրա ամուսինը սովոր են ուրիշների հաշվին ապրել։ Նա, նույնիսկ մինչև աշխատանքից ազատվելը, չէր ուզում աշխատել։ Ժամանակն է դադարեցնել նրանց օգնելը։
Ես գլխով արեցի։ Առաջին անգամ երկար տարիներից հետո հասկացա, որ այլևս չեմ կարող այս բեռը կրել։
— Ես որոշում եմ կայացրել, — վճռականությամբ ասացի ես։ — Հիմա ես ապրելու եմ իմ համար։
Որդիս շփոթվեց։ Նրա աչքերում հիասթափության ստվեր տեսա — երևի հույս ուներ, որ ես կշարունակեմ օգնել։
— Լուրջ ես ասում՞։ Չե՞ս վերադառնա Իտալիա։
— Ո՛չ, սիրելիս։ Ես հոգնել եմ։ Եվ գիտես, կյանքը շատ կարճ է, որպեսզի այն անընդհատ հետաձգեմ։
Երբ աղջիկս իմացավ իմ որոշման մասին, նա դադարեց խոսել ինձ հետ։ Որդիս կարծես դեռ հույս ունի, որ ես կփոխեմ իմ միտքը։ Գուցե նա իրավացի՞ է։ Թե՞ վերջապես եկել է ժամանակը մտածելու իմ մասին։